De risico's van onzichtbare genen van rood haar voor je gezondheid

Ondanks dat je geen rood haar hebt, kun je toch de genen van een roodharige bij je dragen. Het lijkt onbelangrijk, maar toch kun je op het gebied van gezondheid flinke nadelen ondervinden van deze 'onzichtbare' genen voor rood haar. Slechts vier procent van de Europeanen heeft rood haar. Een minderheid dus, maar dat wil niet zeggen dat de genen niet meegedragen worden. Uit Brits genetisch onderzoek blijkt dat zo'n 40 procent van de Britten de roodharige genen met zich meedragen zonder dat ze zichtbaar zijn als rood haar. Britten zijn weliswaar iets vaker roodharig dan de rest van Europa (6 procent, 13 procent voor de Schotten), maar toch is het zeker dat ook op het Europese vasteland een flink deel van de populatie drager is van de genen. Wat kunnen de gevolgen zijn voor de dragers van deze genen?

1. Een lichte huid

Roodharigen hebben vaak een heel lichte huid die snel verbrandt. Het voordeel daarvan is dat vitamine D gemakkelijker wordt opgenomen omdat ze weinig melanine bevat wat vitamine D afbreekt. Dat moet ook wel want roodharigen komen vaker voor in gebieden met weinig zon en met veel regen. Als bescherming heeft de evolutie ervoor gezorgd dat een lichte huid een sterk vermogen heeft om Vitamine D op te nemen, want anders zouden deze mensen aan een groot tekort aan deze vitamine gaan lijden. Het nadeel is dat dit gebrek aan melanine er voor zorgt dat roodharigen veel meer kans hebben op huidkanker, zelfs als ze zo min mogelijk in de zon komen. Het ligt dus niet alleen aan het feit dat ze snel verbranden in de zon, maar waarschijnlijk hebben ze ook zonder zon al meer kans om melanomen te ontwikkelen.

2. De ziekte van Parkinson

De kans om Parkinson te ontwikkelen is bij roodharigen 90 % hoger dan bij andere mensen, zo concludeerde een studie aan de universiteit van Harvard in 2009 na het bestuderen van 14.000 mannen en vrouwen. Een andere studie liet een gelijksoortige uitkomst zien: het pigment dat het haar rood kleurt, zou een serie chemische reacties in gang zetten in de hersenen die uiteindelijk leiden tot het soort beschadiging die de ziekte van Parkinson veroorzaakt. Of 'onzichtbare' roodharige genen het risico hierop ook vergroten, is niet duidelijk.

3. Pijn

Er lijkt een relatie tussen haarkleur en pijnervaring. Uit een studie bleek al dat roodharigen gemiddeld 20 procent meer verdovende middelen nodig hebben. Het is daarbij nog niet zeker of ze gevoeliger zijn voor pijn, of dat pijnstilling bij hen minder goed werkt. Volgens een studie uit 2009 is het daarom dat roodharigen dubbel zo vaak de tandarts mijden dan mensen met een andere haarkleur. De Amerikaanse dokter Daniel Sessler stelde vast dat roodharigen minder reageren op de pijnstillers lidocaïne en desflurane. Ook zouden ze gevoeliger zijn voor pijn die veroorzaakt wordt door verbranding. Als dat klopt, dan kan dat verklaren waarom de meeste roodharigen de hitte van de zomer niet goed verdragen en onbewust de zon zoveel mogelijk vermijden. De verklaring ligt volgens onderzoekers in het eiwit MC1R. Dat eiwit is verantwoordelijk voor de haarkleur en zorgt ook voor hersenreceptoren in gebieden die ontvankelijk zijn voor pijn. Het zou kunnen dat mensen met verborgen roodharigheidsgenen ook gevoeliger zijn voor pijn en dat kan verklaren waarom sommigen sneller pijn ervaren dan anderen.

4. Syndroom van Tourette

Mensen die drager zijn van roodharige genen lijken significant meer risico te lopen op het syndroom van Tourette, een neurologische aandoening die gekenmerkt wordt door ongewilde bewegingen en uitspraken.

Uit Australisch onderzoek bleek dat 13 procent van de mensen met Tourette roodharig is, tegenover 4 procent van de mensen zonder Tourette. Ook bleek meer dan de helft van de mensen met Tourette roodharige familieleden te hebben, wat een genetische link doet veronderstellen.

5. Te zware baby's

Er wordt momenteel onderzocht of de gemuteerde roodharigheidsgenen in verband staan met een toegenomen risico op overgewicht bij baby's bij de geboorte. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor de toekomstige gezondheid. De potentiële risico's voor roodharige genen kunnen hopelijk binnen afzienbare tijd berekend worden, want de Britse regering lanceerde onlangs een programma waarbij de genen van 100.000 Britten in kaart zullen worden gebracht.

Roodharigen lijken slecht af, maar ook andere 'haarkleuren' zijn verbonden aan specifieke risico's:
- Mensen met bruin haar hebben meer kans op een nicotineverslaving omdat het melanine dat het haar bruin kleurt er ook voor zorgt dat de lever nicotine trager afbreekt, waardoor het langer in het lichaam blijft en het daardoor de afhankelijkheid van nicotine vergroot.

- Hoe donkerder je haar, hoe meer kans op de ziekte van Hodgkin of ander soort lymfeklierkanker.

- Blondines hebben meer kans op leeftijdsgerelateerde maculaire degeneratie, wat blindheid kan veroorzaken. Dit geldt ook voor mensen met blauwe ogen.

- Zwartharigen hebben het minst kans op de ziekte van Parkinson.

Rubriek: gezondheid